زمین شناسی کوهسرخ کاشمر

 بخش کوهسرخ یک منطقه کوهستانی بوده که ارتفاع آن از سطح دریا بین 2300- 1700 متغیر است برای ورود به این منطقه از سمت نیشابور به ارتفاع 2050 متری و از سمت کاشمر به ارتفاع 1900 باید صعود کرد . کوههای منطقه مربوط به دوران  چهارم زمین شناسی می باشد که هنوز قله های مخروطی شکل آن دیده می شود . از جمله این کوهها می توان به کوه آتشفشان در شمال ریوش اشاره کرد نام اصلی آن آتشفشان بوده و بومیان منطقه آنرا آتشان می نامند .از دیگر این کوهها می توان به کوه آریا اشاره کرد که با ارتفاع 2314 متر از سطح دریا در غرب روستای تولا واقع شده است . از دامنه این کوه چشمه های متعددی جریان داشته، که به برکت همین آبخیزی ، روستاهای تولا - ریوش - علی آباد و بختیار و ....... بصورت مجموعه ای از کانونهای فعالیت انسانی در دامن این کوه گرد آمده اند و تنها در این منطقه یک جلگه هموار بنام جلگه ایور به طول تقریبی 10و عرض 3 کیلومتر وجود دارد .

 تصویر بالا از کوه آریا گرفته شده است .

کوه دیگری در جنوب منطقه بنام کوه سیه (کوه سیاه) با ارتفاع 2283 متر از سطح دریا سر به فلکكشيده شده است .

کوههای شمالی روستا بنام رشته کوههای کوهسرخ معروف بوده که در جهت شرقی - غربی امتداد داشته که در اصطلاح محلی به این رشته کوهها سرپره ، دوشاخ ( سینه سیاه ) و گلجوک می گویند .

علاوه بر کوهها ، تپه های کم ارتفاعی وجود دارد که در دامنه این تپه ها کشاورزان روستا در زمانهای قدیم به دیم کاری مشغول بوده اند و محصولات آنها عبارتند از : جو ، گندم ، نخود ، هندوانه و همچنین بادام دیم بصورت بسیار اندک در تپه های نزدیک روستا کشت می شده و در حال حاضر تمام دامنه این تپه ها را زیر کشت بادام دیم برده اند .

تصویر زیبا از بادام زار های دیم در روستای تولا

از وضعیت زمین شناسی روستای تولا اطلاعات جداگانه و مختضری به ثبت و نگارش نرسیده است اما بطور کلی در مورد زمین شناسی بخش کوهسرخ اطلاعات مختصری به شرح ذیل ارائه شده است :

 بطور کلی این رشته از تشکیلات دوران سوم زمین شناسی است و لی در جاهایی بیرون زدگی هایی از دوران قدیم تر حتی هسته کامبرین را می توان در بعضی نقاط مشاهده کرد .جبهه جنوبی این رشته را یکسری از رسوبات کنگلومرایی و لایه های مارن قرمز نئوژن محدود می کند .که در اواخر دوران سوم گذاشته شده اند در جبهه مقدم کوهسرخ تشکیلات تبخیری و مارنهای سبز رنگ و خاکستری پالئوژن با وضع فرسایشی بدلندزقسمت قاعده ای را بوجود اورده که در قسمت فوقانی آن کنگلومرا و ماسه سنگ و مارنهای قرمز اواخر پالئوژن گذاشته شده است .